Marjolein werd als tiener seksueel misbruikt en doorbreekt het zwijgen met een eigen herstelgroep

Geen melding

Marjolein besluit actie te ondernemen na het lezen van de folder. “Er kwam een gesprek met de directrice, helaas zonder ouders of vertrouwenspersoon erbij. Samen met een vriendin werden we geroepen naar haar kamertje, waar deze docent al was. Hij zette al zijn charmes in om de directrice te overtuigen. Volgens hem waren we oversekste pubers, hij gooide het op hormonen. Er is vervolgens geen actie ondernomen.”

Schuldgevoel

De docent is door dit gesprek boos op Marjolein geworden. Na twee weken escaleerde de situatie verder en begon het misbruik. “Hij zei: ‘Als je mij toch beschuldigt, dan kan ik het beter waarmaken.’Dit heeft ervoor gezorgd dat ik jarenlang met een schuldgevoel heb rondgelopen.

Achteraf dacht ik alleen maar: ik had nooit een melding moeten maken, ik had niet alleen achter moeten blijven, wat had ik anders kunnen doen?Het kwam toen niet in mij op dat de schuld hoort te liggen bij de directrice en deze docent.”

Nog een kans

“Ik maakte het klein in mijn hoofd, als een soort bescherming. Het zal wel bijéén keer blijven, dacht ik.” Maar het bleef niet bij één keer. “Toen het misbruik een jaar gaande was, probeerde ik het aan een vriendin te vertellen. Uiteindelijk gaf ik haar een brief waarin ik vertelde dat ik misbruikt was.

Deze brief liet ik slingeren in huis, in de hoop dat mijn ouders het zouden vinden en iets zouden doen om mij te helpen. Het voelde als mijn laatste kans. Helaas kreeg ik geen hulp. Toen ik de kamer inliep stond mijn moeder daar, met de brief in haar hand. ‘Is dit waar?’ vroeg ze. ‘Ja’, zei ik. ‘Dan maak je het leven van die man kapot’, antwoordde mijn moeder.”

Onveilige situatie

“Het blijft nog steeds moeilijk om contact te hebben met mijn ouders, het misbruik is niet bespreekbaar. Hadden de school en mijn ouders maar contact gelegd met elkaar. Misschien was het dan anders gelopen. Op dat moment voelde het niet meer veilig op school, en niet meer veilig thuis. Ik voelde mij heel eenzaam.”

Het misbruik stopte pas toen Marjolein van school ging. “Ook toen heeft het nog lang geduurd voordat ik echt van hem loskwam. Hij wist waar ik woonde en hoe ik naar huis fietste. Ik had het idee dat ik hem overal kon tegenkomen, dat voelde erg onveilig.”

Het zwijgen doorbreken

Op haar 37e besluit Marjolein te gaan praten over wat ze heeft meegemaakt en in therapie te gaan. “Mijn oudste kind kreeg mijn leeftijd van toen ik het misbruik meemaakte. Ik vond zelfs in een schoolgebouw zijn opnieuw traumatiserend en ik wist: dit is het moment om er iets mee te doen.”

Regelmatig krijgen slachtoffers de vraag: waarom heb je er niets over gezegd? “Je hebt te maken met stigma van de maatschappij, maar ook van jezelf. Bijvoorbeeld omdat je je schuldig voelt. Seksueel misbruik is omhuld met zwijgen en er zijn geen getuigen. Er rust een taboe op, we hebben het er niet over. Ik ben heel lang meegegaan met het idee dat erover praten mij opnieuw veel pijn zou doen. Ik was ook bang voor de reacties van anderen. Nu wil ik juist het zwijgen doorbreken en een stem zijn voor slachtoffers die nog niet durven te spreken.”

Gevolgen van misbruik

De gevolgen van het misbruik zijn groot. “Ik had het idee dat alle mannen mij iets aan konden doen en kan mij nog steeds onveilig voelen in de buurt van mannen. Enige oplettendheid is terecht, maar als je altijd voor iedereen bang bent, voelt de hele wereld onveilig.

Het is ook best eenzaam geweest. De gevolgen van misbruik spreiden zich als een olievlek uit over je leven. Vriendinnen gingen uit, experimenteerden met make-up, kregen vriendjes en droegen bikini’s. Ik wilde juist verdwijnen in de achtergrond. We raakte verder van elkaar verwijderd en uiteindelijk is het contact helemaal verwaterd. Dit was een nieuw dieptepunt. Naast mijn ouders was ik nu ook het contact met vriendinnen kwijt.”

Een eigen herstelgroep

Als je niet kan praten over je trauma en geen steun ervaart zijn de gevolgen vaak nog indringender. “Je kan zeggen dat de reactie van mijn moeder een tweede trauma heeft veroorzaakt. Daar komt ook mijn motivatie uit om anderen te helpen. Nadat ik zelf voor het eerst lotgenotencontact had, voelde ik mij gehoord en begrepen. Je weet van elkaar dat je hetzelfde hebt meegemaakt en krijgt soms fijne tips. Dat gun ik anderen ook. Ik voel een sterke innerlijke drive om van mijn kwetsbaarheid mijn kracht te maken.”

Marjolein is ervaren ondernemer en geeft al lange tijd les aan groepen. Een herstelgroep oprichten past bij haar. “In mijn omgeving voelde ik een gat in het herstelaanbod. Ik zocht een vorm waar ik ook het creatieve en muzikale van mijzelf in kwijt kon. Daarom heb ik een herstelgroep voor vrouwen met een seksueel trauma opgericht. Ik hoop dat ik bij deelnemers de eenzaamheid en het zelfstigma kan doorbreken en dat ik een stukje mag meelopen op hun pad van herstel.”

De stilte doorbreken

“Naasten, familie en vrienden van slachtoffers vinden het vaak moeilijk om over trauma’s zoals misbruik te praten. Ze zijn bang om hun geliefde opnieuw een vervelend gevoel te geven of weten niet hoe ze moeten reageren. Maar door te zwijgen, activeer je juist opnieuw dat gevoel van: zie je wel, ik ben alleen, ze willen het niet horen. Je kan beter niet zwijgen, want dat kennen we al. Geef maar aan dat je geraakt bent. Zeg maar dat je niet weet wat je kan doen voor me. Alles is beter dan zwijgen. We moeten juist samen de stilte doorbreken.”