Grensoverschrijdend gedrag: voorbeelden

Er is sprake van grensoverschrijdend gedrag wanneer één van de partijen niet (vrijwillig) instemt met uitingen of gedragingen van een ander. Wat verstaan we hier precies onder? En hoe vaak komt seksueel grensoverschrijdend gedrag voor in Nederland? Lees verder voor uitleg, voorbeelden en advies.

Wat is grensoverschrijdend gedrag?

Grensoverschrijdend gedrag is een moeilijk te definiëren begrip. Het gaat om gedragingen waar een van de partijen niet (vrijwillig) mee instemt. Bijvoorbeeld op fysiek, emotioneel, seksueel of financieel vlak. Soms met grote gevolgen voor het slachtoffer. Het komt zowel offline als online voor en treft alle lagen van de bevolking. In veel gevallen, maar niet altijd, is er sprake van machtsmisbruik. Dit maakt jonge mensen (tot 25 jaar) en mensen met een licht verstandelijke beperking kwetsbaarder dan andere groepen. Helaas is het daarom niet zeldzaam dat grensoverschrijdend gedrag in de zorg voorkomt.

Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag zijn:

Dit soort gedragingen kunnen voor een slachtoffer heel onprettig en soms zelfs traumatisch zijn. Als slachtoffer kun je te maken krijgen met angst, wantrouwen, schaamte, woede, slapeloosheid, concentratieproblemen, stress, PTSS en andere traumaklachten. Komt grensoverschrijdend gedrag zoals seksuele intimidatie op het werk voor? Dan kan het leiden tot een burn-out. Soms zien we dat slachtoffers zich zelf ook grensoverschrijdend gaan gedragen, vaak omdat zij denken dat dit normaal gedrag is.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

62% van de vrouwen (6 op de 10), en 19% van de mannen (1 op de 5) maakt weleens seksueel grensoverschrijdend gedrag mee. Hierbij kun je denken aan ongewenste intimiteiten zoals ongewenste aanrakingen, seksuele intimidatie en seksueel misbruik. Maar ook een aanranding valt hieronder. Of een seksueel grensoverschrijdende gedraging strafbaar is, hangt af van de ernst en de aard van de handeling(en).

Omgaan met seksueel grensoverschrijdende handelingen

Heb je te maken met gedragingen van deze aard? Weet dat jij hier nooit schuldig aan bent en dat je je niet hoeft te schamen. Het kan zijn dat je niet weet hoe je moet reageren op het moment dat je ermee te maken hebt. Dit is heel normaal. Toch is het goed om te proberen duidelijk jouw grenzen aan te geven. Vind je dit lastig, of weet je niet hoe je dit het beste kunt doen? Maak het dan bespreekbaar en zoek hulp bij iemand die jij vertrouwt. Als je het niet met een naaste durft te bespreken, kun je ook anoniem met een hulpverlener in contact komen. Je staat er niet alleen voor.

Als slachtoffer kun je o.a. terecht bij Centrum Seksueel Geweld. Hier staan professionals dag en nacht klaar om jou te helpen, ook als het seksueel misbruik lang geleden plaatsvond. Bel 08000188 of chat anoniem met een van hun medewerkers. Ook bij Fier kun je terecht, bijvoorbeeld voor anonieme hulp via de chat of voor opvang en traumabehandeling. Heb jij te maken gehad met online seksueel misbruik zoals groomingshame sexting of kinderporno? Dan kun je voor een melding, informatie en hulp terecht bij Helpwanted.

Als het om een strafbare handeling gaat, kun je overwegen om aangifte te doen. De politie heeft speciale zedenrechercheurs in dienst waarmee je de situatie kunt bespreken. Neem contact op met de politie via 0900-8844 en vraag naar de afdeling Zedenzaken in jouw regio. Weet dat je ook na zo’n gesprek niet direct aangifte hoeft te doen, als dit niet prettig voelt. Je kunt het ook houden op een (eventueel anonieme) melding.

Kom je er als ouder achter dat jouw kind te maken heeft met seksueel misbruik? Hier lees je hoe je hem of haar kunt steunen.

Wat te doen bij seksueel misbruik?

Welke gevolgen kan seksueel misbruik hebben? En wat als je een veilige opvangplek nodig hebt? Op deze pagina vind je antwoord op dit soort vragen.

Lees verder

Lees verder

Vertel ons wat je vindt van deze website