Stealthing: betekenis, gevolgen en strafbaarheid

‘Stealthing’ betekent: gedwongen onveilige seks. De term is in Nederland nog niet zo bekend. Ook niet bij huisartsen, politie of in de juridische wereld. Toch is het al in een aantal landen strafbaar. Volgens Fonds Slachtofferhulp is dit terecht, en zou het ook in Nederland juridisch aan te vechten moeten zijn. We leggen uit wat stealthing precies inhoudt, welke gevaren en gevolgen het heeft, en wat je kunt doen als het jou overkomt.

Wat is stealthing?

Stealthing is het hebben van gedwongen onveilige seks. Hierbij vindt de seks vrijwillig plaats, op voorwaarde dat er een condoom wordt gebruikt. Bij stealthing doet een man net voor of tijdens de seks stiekem en ongemerkt het condoom weer af. Dus zonder medeweten of toestemming van zijn sekspartner. Dit maakt dat stealthing een vorm van is seksueel geweld is.

Stealthing lijkt voor sommigen wellicht onschuldig. Geregeld krijgen slachtoffers te maken met victim blaming. Zo krijgen ze van naasten vaak te horen dat ze hadden moeten opmerken dat het gebeurde (‘Zoiets voel je toch?’), terwijl dit meestal niet voelbaar is. Of wordt de gebeurtenis (zoals ook vaak door de dader zelf) gebagatelliseerd. Toch kan stealthing voor een slachtoffer grote gevolgen hebben. Denk aan een soa of een ongewenste zwangerschap. In landen als Australië, Engeland, Zwitserland en Nieuw-Zeeland is stealthing daarom ook al strafbaar (of wordt daaraan gewerkt).

Waarom is stealthing gevaarlijk?

De gevolgen van stealthing kunnen voor het slachtoffer niet alleen vervelend, maar ook levensbepalend en/of gevaarlijk zijn. Het hebben van onveilige seks kan ondermeer leiden tot seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Denk aan het levensbedreigende hiv-virus, of het humaan papillomavirus (wat kan leiden tot baarmoederhalskanker).

Ook mentaal en emotioneel kan het een klap zijn. Seks is iets dat plaatsvindt op basis van vertrouwen. Bij stealthing wordt dit vertrouwen geschaad, omdat het zonder toestemming en medeweten gebeurt. Dit maakt het mogelijk dat stealthing voor sommige slachtoffers even heftig voelt als een verkrachting

?

. Het brengt bovendien veel onzekerheid met zich mee: je weet niet of de sekspartner in kwestie dit ook bij anderen heeft gedaan, waardoor de kans op een soa nog groter is.

Ook is het niet altijd duidelijk dat het is gebeurd. In sommige gevallen geeft de dader na de seks zelf aan dat het slachtoffer een morning-afterpil moet halen. Sommige daders komen er daarbij (achteraf) open en zonder schaamte voor uit, anderen verzinnen een smoes en zeggen bijvoorbeeld dat het condoom zou zijn gescheurd. Geeft een dader helemaal niets aan en weet het slachtoffer van niets (of neemt hij of zij bij twijfel geen actie), dan kunnen de gevolgen van stealthing pas erg laat duidelijk worden. Behandeling daarvan wordt hierdoor lastiger, en soms zelfs onmogelijk.

Misverstanden over onveilige seks

Met onveilige seks wordt bedoeld: seks zonder condoom. Over de gevaren hiervan bestaan nog veel misverstanden, met name onder jongeren. Volgens het onderzoek ‘Seks onder je 25e‘ weet 24% van de meiden niet dat je van sommige soa’s onvruchtbaar kunt worden. En is 37% van de jongens ervan overtuigd dat de kans op soa’s minder groot is als je je goed wast.

Hoewel de meeste soa’s goed te genezen zijn, zijn er ook nog steeds een aantal waar (nog) geen (goede) behandeling voor bestaat. Het gevaar is ook dat het niet altijd duidelijk is dát je een soa hebt. Zo krijg je van chlamydia bijvoorbeeld geen klachten, maar kan het wel tot onvruchtbaarheid leiden. Het is daarom altijd goed om bij enige twijfel, ook zonder klachten, te laten checken op de aanwezigheid van soa’s.

Onveilige seks kan ook een ongewenste zwangerschap tot gevolg hebben. In dat geval is het voor een slachtoffer raadzaam zo snel mogelijk een morning-afterpil te halen, want de effectiviteit daarvan hangt af van hoe snel de pil genomen wordt.

Je kunt je voorstellen dat als een slachtoffer van stealthing niet weet dat het heeft plaatsgevonden, dit extra grote gevolgen kan hebben op zijn of haar leven en gezondheid.

Is stealthing strafbaar?

Stealthing is op dit moment nog niet opgenomen in het Wetboek van Strafrecht

?

. Omdat het lastig te bewijzen is dat het heeft plaatsgevonden, kan het voor slachtoffers een uitdaging zijn aangifte te doen. Toch is het aan te raden dit wel altijd te doen. Hoe bekender de term wordt bij politie en juristen, hoe sneller het in heel Nederland serieus wordt aangepakt. Een aantal landen lopen hiermee voor op Nederland, en in Zwitserland is een man inmiddels veroordeeld voor verkrachting vanwege stealthing. Het is dus mogelijk, en gezien de ernst ervan noodzakelijk, dat het ook hier strafbaar wordt. Net zoals cyberpesten en wraakporno dat ook zijn geworden.

Help, ik heb ongewild onveilige seks gehad. Wat kan ik doen?

Heb jij te maken met stealthing? Weet dat het niet jouw schuld is dat dit is gebeurd. En dat je er niet alleen voor staat.

Het is heel normaal als je het niet doorhad dat jouw sekspartner het condoom heeft afgedaan. Dit is heel vaak niet te voelen. Ook kan het zijn dat je wel een onderbuikgevoel had, maar er de vinger niet op kon leggen. Veel slachtoffers wuiven dit weg, omdat ze geen reden zien om aan iemand te twijfelen en/of omdat ze hebben gezien dat het condoom wel werd omgedaan.

Heb je toch het idee, of weet je zeker, dat je slachtoffer bent van stealthing? Dan sta je er niet alleen voor. Je kunt voor hulp en advies terecht bij Centrum Seksueel Geweld. Laat je ook altijd testen op eventuele soa’s. En neem, als je een vrouwelijk slachtoffer bent, de mogelijke stappen om een ongewenste zwangerschap te voorkomen.