Paniekstoornis: symptomen, behandeling en kenmerken
Een paniekstoornis is een angststoornis waarbij je regelmatig overvallen wordt door een plotseling, extreem angstgevoel. Je kan het gevoel hebben dat je de controle verliest, dat je gek wordt en zelfs dat je doodgaat. Wij vertellen je meer over wat een paniekstoornis is, welke symptomen er zijn, hoe het ontstaat en of een paniekstoornis te behandelen is.
Wat is een paniekstoornis?
Een paniekstoornis is een angststoornis waarbij je regelmatig een extreem angst geval je overvalt. Gemiddeld heeft 2 tot 3 procent van de Nederlanders dit. Bij een paniekstoornis ben je vaak het meest angstig voor een nieuwe paniekaanval. Hierdoor kun je situaties gaan vermijden, waardoor de angst voor bepaalde situaties of plekken opbouwt. Denk aan angst voor een druk winkelcentrum, een pretpark of het openbaar vervoer. Een combinatie met plein- of straatvrees komt dan ook vaak voor.
Angst en paniekstoornis
Angst is in principe een gezond verschijnsel. Door de adrenaline en cortisol die bij deze emotie in je lichaam vrijkomen, ben je in staat om te vechten of te vluchten bij dreigend gevaar. Ook zonder werkelijk gevaar kun je angst ervaren. Zolang dit tijdelijke is, is er niets aan de hand. Bijvoorbeeld wanneer je plots wordt overvallen door het angstige idee een dierbare te verliezen. Als je hier vaker last van hebt en dit invloed heeft op jouw dagelijkse leven. Dan spreken we van een angststoornis.
Weet je tijdens een paniekaanval niet zeker of je je écht zorgen moet maken, bijvoorbeeld omdat de klachten voor je gevoel mogelijk een andere oorzaak kunnen hebben? Met deze test van Interapy kan je bepalen of klachten bij de paniekaanval horen.
Paniekstoornis symptomen
Een paniekstoornis herken je aan terugkerende paniekaanvallen, en/of aan de angst voor een nieuwe paniekaanval of de gevolgen daarvan. Kenmerken van een paniekaanval zijn:
- duizeligheid
- benauwdheid
- hartkloppingen
- zweten
- beven of trillen
- koude rillingen
- misselijkheid
- buikklachten
- een onwerkelijk gevoel
- bang zijn om gek te worden
- angst om controle te verliezen
- angst om dood te gaan
Oorzaak paniekstoornis
De precieze oorzaak van een paniekaanval is niet bekend. Er zijn wel bepaalde factoren die invloed kunnen hebben op de ontwikkeling ervan. Je kan genetische aanleg hebben voor angststoornissen. Ook als een van je ouders een bipolaire stoornis of depressie te maken heeft of had, lijk het erop dat je een verhoogde kans hebt op het ontwikkelen van een paniekstoornis. Ook kunnen opvoeding, traumatische gebeurtenissen en stress een rol spelen bij de ontwikkeling van een paniekstoornis. Tot slot noemen onderzoekers social media als mogelijke oorzaak, met name bij jongeren.
Paniekstoornis | Ervaringen
In een artikel op Bedrock deelt Florine hoe het is om een paniekstoornis te hebben. Een fragment:
"In een overvolle tram in Amsterdam op weg van werk naar huis kreeg ik een paniekaanval. In stilte – ik denk niet dat mensen het aan me zagen of doorhadden. Tijdens een persreisje voor mijn werk kreeg ik er een. Zat ik op een überchique hotelkamer in mijn eentje te hyperventileren, niet wetend wat te doen."
Ook Nina heeft, in combinatie met andere angststoornissen, een paniekstoornis. In een interview met Jaimie Trenité voor LINDA. doet zij haar verhaal (10:44 min):
Tips: omgaan met een paniekstoornis
Een paniekstoornis heeft meestal veel invloed op jouw dagelijks leven. En het krijgen van een paniekaanval is een helemaal niet fijn. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je zelf kan doen op het moment dat je een paniekaanval hebt, of voelt opkomen.
Behandeling paniekstoornis
Er zijn verschillende behandelingen die effectief zijn bij paniekstoornis: bij 70 tot 80 procent van de mensen zorgt behandeling voor vermindering of het volledig verdwijnen van symptomen.
Lees verder
Vertel ons wat je vindt van deze website