Wanneer is discriminatie strafbaar?

Naast de Grondwet en het Wetboek van Strafrecht, bevatten meer wetten een verbod op discriminatie. Deze wetten gaan over een gelijke behandeling voor op de arbeidsmarkt of in bijvoorbeeld winkels en horeca. Zo zijn hierover regels te vinden in de Algemene wet gelijke behandeling, de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte, de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd, de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen en zijn er tot slot nog regels hierover te vinden in ons Burgerlijk Wetboek.

In sommige gevallen is een bewuste ongelijke behandeling niet strafbaar. We spreken dan van positieve discriminatie. Een voorbeeld van positieve discriminatie is, als er zowel een man als een vrouw naar dezelfde functie solliciteren, en hier beide geschikt voor zijn. De werkgever mag dan aangeven dat hij voor de vrouw kiest. De reden hiervoor is, dat er simpelweg veel minder vrouwen in het bedrijf werken dan mannen. Om die reden geeft hij de voorkeur aan een vrouw. Dit gebeurt ook veel in de politiek.

Sommige misdrijven worden gepleegd met discriminatie als doel. Denk bijvoorbeeld aan een homostel dat in elkaar wordt geslagen omdat zij hand in hand lopen. Of een winkelruit die wordt vernield omdat de eigenaar van de winkel Turks is.

Op dit moment staat er in het Wetboek van Strafrecht nog niet dat zo’n discriminerend motief voor een hogere straf zorgt. Het Openbaar Ministerie zegt dit zij dit wel meenemen in de hoogte van de strafeis, toch benoemen ze dit niet tijdens een rechtszaak. Gelukkig lijkt hier verandering in te komen. Op 29 juni 2020 is er een concept-wetsvoorstel ingediend. Het doel van het wetsvoorstel is om de straf op een misdrijf met een discriminerend motief met een derde te verhogen.

De mishandelingen die we eerder noemden ziet de rechter dan niet meer als ‘alleen’ mishandeling of vernieling. Het feit dat er sprake is van discriminatie wordt dan ook meegenomen en zorgt ervoor dat de straf met een derde verhoogd wordt.