Secundaire victimisatie

Stel je voor: je bent slachtoffer van een medische fout en houdt daar blijvende schade aan over. Met alle gevolgen van dien. Je leven ziet er ineens heel anders uit, en je wilt de arts in kwestie aansprakelijk

stellen. Na een stressvolle

periode vindt na ruim een jaar eindelijk de rechtszaak plaats. En dan blijkt dat alles voor niets is geweest: de schade wordt niet erkend. Je voelt je niet serieus genomen en keert met verdriet en nieuwe wanhoop terug naar huis.

Een slachtoffer heeft meestal een heftige gebeurtenis te verwerken. En moet mogelijk met tijdelijke of zelfs blijvende letselschade

leren omgaan. Door secundaire victimisatie kan een slachtoffer (of nabestaande) het gevoel hebben dat zijn verwerkingsproces

weer van voren af aan begint. Uiteraard is dit iets dat we zoveel mogelijk willen voorkomen. We gunnen slachtoffers dat zij weer vooruit kunnen kijken, hun kracht hervinden en hun leven weer kunnen opbouwen. In plaats van zich te blijven voelen. Toch komt secundaire victimisatie helaas vaak voor.

Wat is secundaire victimisatie?

Secundaire victimisatie betekent hernieuwd slachtofferschap. Het houdt in dat slachtoffers voor een tweede keer slachtoffer worden. Bijvoorbeeld als gevolg van benadeling door justitie, politie, een overheidsinstelling, verzekeringsmaatschappij of arts. Maar ook negatieve reacties vanuit de sociale kring of maatschappij kunnen hier de oorzaak van zijn. Denk aan ondoordachte reacties op social media

.

Hoe dan ook gaat het om situaties waarbij geen recht wordt gedaan aan iemands beleving van de situatie en/of aan iemands positie als slachtoffer. Waardoor het slachtoffer zich niet gehoord, gerespecteerd of goed geïnformeerd voelt.

Gevolgen van secundaire victimisatie

Hernieuwd slachtofferschap kan een enorme impact hebben. Zo kan het slachtoffer het vertrouwen in zichzelf en in de toekomst verliezen. Maar ook het vertrouwen in het rechtssysteem

, of in de wereld. Daarnaast kan secundaire victimisatie leiden tot een vertraagd herstel.

Voorbeelden van secundaire victimisatie

We noemen een paar voorbeelden van slachtoffers die hernieuwd slachtofferschap ervaren.

• Een veteraan met PTSS wil Defensie aansprakelijk stellen en vraagt om compensatie. Het behandelen van zijn claim duurt ontzettend lang. Dit leidt tot verergering van klachten, het gevoel niet te worden erkend, en verstoring van zijn herstel.
• Een moeder verliest haar kind bij een auto-ongeluk. Ze spant een rechtszaak aan tegen de bestuurder, maar deze komt er met een veel te lage straf van af. Haar verdriet en verlies worden voor haar gevoel onvoldoende erkend en gerespecteerd. Dit maakt haar rouwproces
  nog grilliger.
• Een man in de veertig wordt slachtoffer van oplichting
  . Hij houdt hier psychische klachten aan over en kan zijn beroep nog maar met veel moeite uitoefenen. Door de arbodienst wordt hij onterecht volledig arbeidsgeschikt bevonden. Hierdoor valt hij gevoelsmatig opnieuw in een zwart gat.
• Een meisje van 16 wordt aangerand. Als ze haar verhaal deelt met een dierbare krijgt ze onbedoeld te maken met victim blaming. De suggestie dat ze zich voortaan misschien iets minder uitdagend moet kleden, geeft haar het gevoel dat ze het er zelf naar gemaakt heeft. Naast het trauma
  , kampt ze nu ook met schuldgevoel en onzekerheid.